บุคคล
คือสิ่งที่สามารถมีสิทธิและหน้าที่ได้ตามกฎหมาย
เฉพาะมนุษย์เท่านั้นที่สามารถมีสิทธิและหน้าที่ สัตว์ไม่มีสิทธิและหน้าที่
จึงไม่ใช่บุคคล
ยังมีสิ่งอื่นซึ่งมีสภาพบุคคลด้วย
ได้แก่ หมู่คน กองทรัพย์สิน หรือกิจการอันใดอันหนึ่ง เช่น สมาคม มูลนิธิ
หรือกระทรวง ทบวงกรม ซึ่งสามารถมีสิทธิและหน้าที่ เช่น สามารถทำการซื้อขายได้
เราเรียกบุคคลประเภทนี้ว่า นิติบุคคล
ดังนั้นบุคคลจึงแบ่งออกเป็น
2 ประเภทคือ
1.
บุคคลธรรมดา
2.
นิติบุคคล
บุคคลธรรมดา
บุคคลธรรมดา
ได้แก่มนุษย์ทั้งปวงไม่ว่าจะเป็นเด็ก ผู้ใหญ่ ผู้หญิง หรือผู้ชาย ไม่ว่าจะเป็นคนโง่หรือคนฉลาด
คนดีหรือคนบ้า ก็เป็นบุคคลธรรมดา
การเริ่มสภาพบุคคล
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา
15 วรรค 1 บัญญัติว่า
"สภาพบุคคลย่อมเริ่มแต่เมื่อคลอดแล้วอยู่รอดเป็นทารก..."
จากมาตรานี้จะเห็นได้ว่าการเริ่มสภาพบุคคลต้องประกอบไปด้วยหลักเกณฑ์ 2 ประการคือ
1. การคลอด
และ
2.
การอยู่รอดเป็นทารก
ดังนั้นเด็กที่ยังไม่ได้คลอดจึงไม่มีสภาพบุคคล
การคลอดนั้นต้องเป็นการคลอดที่สำเร็จเรียบร้อยบริบูรณ์แล้ว
เมื่อคลอดแล้วจะต้องอยู่รอดเป็นทารก โดยร่างกายต้องแยกต่างหากออกจากมารดา
และมีการหายใจของทารก แม้จะเพียงเล็กน้อยก็ตามก็ถือว่ามีสภาพบุคคล
ดังนั้นทารกที่ตายก่อนคลอดหรือแม้ขณะคลอด
เมื่อไม่มีสภาพบุคคลแล้วก็ไม่มีสิทธิและหน้าที่ตามกฎหมายกฎหมายได้ยอมรับสิทธิของทารกซึ่งอยู่ในครรภ์มารดา
ยังมิได้คลอด โดยมาตรา 15 วรรค 2 ได้บัญญัติไว้ว่า
"ทารกในครรภ์มารดาก็สามารถมีสิทธิต่าง ๆ ได้ หากว่าภายหลังคลอดแล้วอยู่รอดเป็นทารก"
เช่น บิดาของทารกได้ตายลงในระหว่างที่ทารกอยู่ในครรภ์มารดา
ทารกย่อมมีสิทธิได้รับมรดกของบิดา
ถ้าหากว่าภายหลังได้เกิดมาและมีชีวิตรอดอยู่เป็นทารก สิทธิในการรับมรดกนี้
ย่อมย้อนหลังไปถึงเวลาที่ทารกยังอยู่ในครรภ์มารดา แต่มีเงื่อนไขว่าทารกที่เกิดมานั้นจะต้องมีชีวิตรอดอยู่
ทารกในครรภ์มารดาที่สามารถมีสิทธิต่าง
ๆ ได้ คือทารกที่เกิดภายใน 310 วัน นับแต่วันที่เจ้ามรดกคือบิดาตาย หรือภายใน 310
วันนับแต่วันที่ขาดจากการสมรส (มาตรา 1604 และ 1536)
มาตรา
15 วรรค 2 นี้ บัญญัติขึ้นเพื่อมิให้ทารกที่อยู่ในครรภ์มารดาเสียเปรียบผู้ที่เกิดมาแล้ว
ในกรณีที่ทารกจะได้สิทธิต่าง ๆ เช่นสิทธิในการได้รับมรดก
การสิ้นสภาพบุคคล
มาตรา
15 วรรค 1 บัญญัติว่า "สภาพบุคคล...สิ้นสุดลงเมื่อตาย"
เมื่อบุคคลถึงแก่ความตาย สิทธิและหน้าที่ของผู้ตายย่อมตกทอดไปยังทายาทของผู้ตาย
 |
| คามสามารถของบุคคล |
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น